Việc sử dụng các nguồn năng lượng sạch (năng lượng xanh hay năng lượng tái tạo) đang là chủ đề được quan tâm nhiều nhất trong những năm trở lại đây nhờ khả năng đem lại cơ hội phục hồi và bảo vệ môi trường sống của chúng ta. Hãy cùng Việt Nam Zero Waste tìm hiểu về lĩnh vực đặc biệt này trong bài viết sau.

Tiềm năng phát triển năng lượng sạch tại Việt Nam

Theo nhận định của nhiều chuyên gia cùng các tổ chức quốc tế, nước ta có thể đáp ứng đủ nguồn năng lượng sạch cần thiết để phát triển lưới điện quốc gia bền vững.

Theo kế hoạch Quy hoạch và Phát triển Điện lực Quốc gia (2021 – 2030), Việt Nam đặt ra mục tiêu tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo đến 40% vào năm 2045. Hiện tại, trên khắp cả nước có hơn 1000 địa điểm có tiềm năng phát triển thủy điện với tổng khả năng cung cấp năng lượng trên 7000 MW.

Bên cạnh đó, với một khí hậu nhiệt đới gió mùa trải dài khắp 3350 km đường bờ biển, Việt Nam có thể xây dựng một ngành công nghiệp năng lượng gió lớn nhất tại Đông Nam Á, đạt đến 513,360 MW, tức gấp 10 lần năng lực cấp điện của ngành điện 2020. Ngoài hai lợi thế trên, Việt Nam còn có một tiềm năng khác về nguồn nhiên liệu sinh khối (biomass).

Vốn là một nhà nước nông nghiệp, chúng ta có thể cung cấp một số lượng lớn các nguyên liệu tạo nên biomass như gỗ, củi đốt, bã mía, vỏ hạt điều, rơm rạ, trấu, mùn cưa, cùi bắp, bã cà phê,…Con số ước tính lên tới 60 triệu tấn biomass mỗi năm.

Chưa kể, khu vực miền Trung và Nam bộ của nước ta là nơi đón một lượng lớn nhiệt năng từ mặt trời, ước tính đạt đến 44 tỷ TOE.

Bộ Công Thương khẳng định rằng: “Quy hoạch điện VIII nhằm mục tiêu đảm bảo cung cấp đủ nhu cầu điện trong nước, đáp ứng các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội của cả nước với mức tăng GDP bình quân là khoảng 6,6%/năm trong giai đoạn 2021-2030 và khoảng 5,7%/năm trong giai đoạn 2031-2045.”

Nắm bắt được lợi thế này, Việt Nam đã xây dựng gần 90 dự án điện mặt trời có công suất lên đến 5000 MW. Một số dự án tiêu biểu như: Nhà máy năng lượng mặt trời tại xã Phước Minh, Thuận Nam, Ninh Thuận (330 MW); Phong Điền, Huế (90 MW); Tata Power tại Hà Tĩnh (300 MW);…

Năng lượng tái tạo chiếm tỉ lệ bao nhiêu?

Theo Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), bốn tháng đầu năm 2022, sản lượng điện của nước ta đạt 85.65 tỷ kWh. Trong đó, các nguồn năng lượng tái tại như điện mặt trời, điện gió và năng lượng sinh khối đạt đến 13.15 tỷ kWh, chiếm 15.4% trong tổng sản lượng điện toàn hệ thống.

Sản lượng của các nguồn năng lượng khác:

Lợi ích từ năng lượng lượng tái tạo

Các nguồn năng lượng tái tạo có sẵn, tự do khai thác và sử dụng mà không tốn chi phí nhiên liệu. Chúng được đánh giá là biện pháp tối ưu giúp cải thiện môi trường sống cũng như đem lại những hiệu quả kinh tế, xã hội. Lợi ích của việc sử dụng năng lượng sạch sẽ được giới thiệu ngay sau đây.

Khi sống trong một môi trường trong lành và mát mẻ, sức khỏe của chúng ta được nâng cao và giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.

Đồng thời, việc sử dụng năng lượng tái tạo giúp thúc đẩy xã hội hình thành nên lối sống văn minh hơn và đề cao sự phát triển bền vững, tạo tiềm năng về kinh tế lẫn an ninh năng lượng của mỗi quốc gia.

Năng lượng sạch từ thiên nhiên mang tính chất vô tận, phong phú và có thể tái tạo. Trong khi nhiên liệu hóa thạch chỉ sử dụng trong khoảng 50 đến 70 năm nữa mà thôi.

Do đó, khi chuyển đổi sang các dạng năng lượng xanh có thể giúp doanh nghiệp ổn định và tiết kiệm được nhiều chi phí nhiên liệu.

Đồng thời, doanh nghiệp hoàn toàn đảm bảo tuân thủ các quy định bảo vệ môi trường nhờ tận dụng tối đa được nguồn nhiệt lượng sinh ra khi sử dụng năng lượng từ các lò hơi đốt biomass, trong khi than đá chỉ đạt 66%.

Thực trạng sử dụng năng lượng xanh tại Việt Nam

Thực trạng sử dụng năng lượng sạch hiện nay

Mặc dù được đánh giá cao về tiềm năng, nhưng việc đầu tư phát triển, nghiên cứu năng lượng và sử dụng nguồn điện hiệu quả, tiết kiệm tại Việt Nam vẫn còn là một lĩnh vực khá mới mẻ này.

Theo số liệu từ EVN – Tập đoàn Điện lực Việt Nam, đến năm 2021, tổng công suất các nguồn năng lượng xanh tại nước ta đạt gần 22.300 MW, tức tỷ trọng khoảng 28% so với khả năng cấp điện của hệ thống điện quốc gia.

Theo đó, tỷ trọng năng lượng tái tạo trong tổng mức năng lượng quốc giá còn rất thấp. Dự án được đầu tư xây dựng vẫn ít. Dù vẫn còn vài thử thách phía trước, nhưng các chuyên gia đều cho rằng khi nền kinh tế xanh đang được ưu tiên hàng đầu, việc tiêu thụ năng lượng sạch sẽ càng nhận được nhiều sự chú trọng.

Trên đây là tất cả những thông tin hữu ích về năng lượng sạch (năng lượng tái tạo) và đặc biệt là những ảnh hưởng tích cực của nó lên môi trường, càng giúp chúng ta có thêm động lực để khôi phục ngôi nhà xanh. ZRW sẽ tiếp tục mang đến những thông tin quý giá trong các bài viết mới.

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 135/2024/NĐ-CP ngày 22/10/2024 quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ.

Chiều ngày (19/10), tại Khánh Hòa, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình chủ trì Hội nghị với lãnh đạo một số bộ, ngành, địa phương về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án điện năng lượng tái tạo.

Chiều ngày (18/10), Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hoà Bình cùng đoàn công tác của Chính phủ đã đi kiểm tra, thị sát số dự án năng lượng tái tạo.

Sáng nay (4/10/2024), tại trụ sở Bộ Công Thương Việt Nam, Đại sứ quán Na Uy đã công bố và trao báo cáo "Chuỗi Cung ứng Điện gió ngoài khơi cho kịch bản phát triển nhanh của Việt Nam".

Bộ Công Thương vừa hoàn thiện dự thảo mới nhất Thông tư Quy định phương pháp xây dựng khung giá phát điện nhà máy điện mặt trời, điện gió để lấy ý kiến.

Mới đây, Bộ Công Thương đã ban hành Văn bản hợp nhất số 23/VBHN-BCT quy định về phát triển dự án và hợp đồng mua bán điện mẫu áp dụng cho các dự án điện mặt trời.

Bộ Công Thương sẽ tạo điều điện thúc đẩy phát triển điện mặt trời mái nhà tự dùng cho các hộ gia đình và khu công nghiệp thương mại

Tại Diễn đàn Năng lượng sạch Việt Nam lần thứ 3 diễn ra sáng 12/5, nhiều đại diện các Bộ ngành, cơ quan và đại biểu đã đề xuất, đưa ra nhiều giải pháp nhằm phát triển mạnh điện gió trên bờ, điện gió ngoài khơi và phát triển nhiệt điện khí dùng khí trong nước để thay thế dần nhiệt điện than, giảm...

Thông tư Thông tư 01/2023/TT-BCT bãi bỏ một số các quy định liên đến phát triển dự án và hợp đồng mua bán điện mẫu áp dụng cho các dự án điện mặt trời.

Các dự án năng lượng tái tạo quy mô lớn không nằm chung với các cơ sở của bên mua được gọi là ngoại vi. Cách phổ biến nhất mà người mua có thể mua điện tái tạo từ các dự án này chính là thông qua hợp đồng mua bán điện (PPA), trong đó sẽ có một mức giá cố định cho điện năng với chủ dự án trong một thời hạn nhất định.

PPA ngoại vi là một hợp đồng dài hạn cho năng lượng tái tạo được thực hiện trực tiếp giữa một nhà thầu - trong trường hợp này là một công ty và một nhà phát triển dự án. PPA ngoại vi cho phép công ty thầu chốt một mức giá cố định cho điện năng trong suốt thời gian của hợp đồng. Trong một số trường hợp, tính kinh tế của hợp đồng dài hạn có thể chứng minh lợi ích cho công ty, những người có thể sử dụng PPA để tiết kiệm tiền cho chi phí năng lượng. Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là chúng cũng có thể khiến các công ty phải chịu rủi ro ở mức tương đương.

Bằng cách đảm bảo cam kết lâu dài đối với dự án từ một công ty thầu, nhà phát triển tự đặt mình vào vị trí vững vàng hơn để nhận được khoản tài trợ quan trọng cho phép dự án hình thành. Ngược lại, cam kết này có thể cho phép công ty đưa ra những tuyên bố về hướng dẫn quan trọng, đôi khi được gọi là tính bổ sung, có nghĩa là nếu không có họ, dự án sẽ không thể sẵn sàng hoạt động và sẽ không thay thế được thế hệ sử dụng nhiên liệu hóa thạch hiện có.

PPA đã nhận được sự quan tâm đáng kể trong vài năm qua từ những người mua C&I, vì chúng cho phép những người sử dụng điện lớn này mua năng lượng tái tạo ở quy mô đáng kể và cho phép các công ty đạt được các mục tiêu môi trường một cách đáng kể - đôi khi giúp họ tái tạo 100% điện tại các thị trường mà hợp đồng mua bán điện được thực hiện.

Tuy nhiên, đối với nhiều người mua C&I, PPA ngoại vi không nằm trong tầm với. Thông thường, điều này là do mức độ tín nhiệm của người mua hoặc quy mô tải năng lượng (mặc dù các đợt PPA nhỏ hơn, thông qua sự vận hành/ công ty đang nhanh chóng trở nên có sẵn nhiều hơn). Vào năm 2020, Schneider Electric đã tư vấn về PPA của liên hiệp châu Âu đầu tiên, cho phép 4 công ty hợp lực để hỗ trợ phát triển năng lượng gió sạch.

1. Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo là tổ chức thuộc Bộ Công Thương, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Công Thương quản lý nhà nước và tổ chức thực thi pháp luật đối với lĩnh vực điện lực (bao gồm: nhiệt điện, điện hạt nhân, thuỷ điện, truyền tải điện, phân phối điện, điện nông thôn, điện năng lượng mới, năng lượng tái tạo); tổ chức, quản lý hoạt động sự nghiệp dịch vụ công thuộc lĩnh vực, phạm vi quản lý của Cục theo quy định của pháp luật và phân cấp, ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Công Thương.

2. Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo có tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản riêng theo quy định của pháp luật, kinh phí hoạt động do ngân sách nhà nước cấp và từ các nguồn khác theo quy định của Nhà nước.

Tên giao dịch quốc tế bằng tiếng Anh: Electricity and Renewabe Energy Authority.

Trụ sở chính tại thành phố Hà Nội.

1. Xây dựng trình Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành theo thẩm quyền hoặc để Bộ trưởng Bộ Công Thương trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền:

a) Văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực quản lý nhà nước được giao;

b) Chiến lược, quy hoạch quốc gia, quy hoạch ngành, kế hoạch thực hiện quy hoạch, dự án, đề án và công trình quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia trong lĩnh vực điện lực;

c) Cơ chế, chính sách để khuyến khích và đảm bảo phát triển điện lực và năng lượng tái tạo (trừ nội dung liên quan đến giá bán điện và hợp đồng mua bán điện);

d) Các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về thực hiện quy hoạch, quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng: nhà máy điện, hệ thống truyền tải điện, hệ thống phân phối điện, điện nông thôn và điện năng lượng mới, năng lượng tái tạo.

2. Xây dựng, trình Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành hoặc công nhận để áp dụng các quy phạm kỹ thuật, các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia áp dụng cho công trình xây dựng điện lực theo quy định của pháp luật về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật; Ban hành theo thẩm quyền các văn bản hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ về điện lực; các văn bản cá biệt; văn bản quy phạm nội bộ theo quy định của pháp luật.

3. Hướng dẫn, kiểm tra thực hiện, kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ nếu không phù hợp đối với các văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, dự án, đề án về điện lực sau khi được phê duyệt hoặc ban hành.

4. Tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Công Thương quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng thuộc thẩm quyền của Bộ Công Thương đối với các dự án trong lĩnh vực phát triển điện lực (bao gồm: nhiệt điện, điện hạt nhân, thuỷ điện, truyền tải điện, phân phối điện, điện nông thôn, điện năng lượng mới và năng lượng tái tạo):

a) Thẩm định, trình phê duyệt chủ trương đầu tư; Thẩm định hồ sơ dự án đầu tư, hồ sơ thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở các dự án trong lĩnh vực điện lực; Tổ chức kiểm tra công tác nghiệm thu các công trình điện lực thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương theo các quy định của pháp luật về Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và các văn bản hướng dẫn;

b) Tổ chức lựa chọn nhà đầu tư đối với các dự án BOT điện phù hợp với quy hoạch phát triển điện lực quốc gia đã được phê duyệt, đàm phán, hoàn thiện và trình Bộ trưởng Bộ Công Thương ký kết hợp đồng dự án (Hợp đồng BOT, Bảo lãnh Chính phủ), quản lý và kiểm tra việc thực hiện các dự án, giải quyết các vướng mắc liên quan đến dự án nguồn điện đầu tư theo hình thức BOT theo quy định của pháp luật;

c) Phê duyệt hoặc trình cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương mua bán điện với nước ngoài theo quy định của pháp luật về điện lực.

5. Thực hiện chức năng cơ quan chuyên môn về xây dựng trực thuộc Bộ Công Thương đối với công trình, dự án trong lĩnh vực điện lực theo quy định của pháp luật về xây dựng.

6. Thực hiện công tác hợp tác quốc tế và quản lý, tổ chức triển khai thực hiện các dự án hợp tác, tài trợ, hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế, chính phủ nước ngoài trong lĩnh vực điện lực được giao; Thực hiện công tác vận động, tiếp nhận và quản lý nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài trong lĩnh vực điện lực theo quy định của Chính phủ và của Bộ Công Thương.

7. Tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về điện lực.

8. Xây dựng, vận hành, hướng dẫn và khai thác hệ thống thông tin năng lượng phục vụ công tác quản lý nhà nước được giao, theo quy định của pháp luật.

9. Được yêu cầu các tổ chức cá nhân liên quan đến lĩnh vực điện lực cung cấp thông tin, tài liệu cần thiết cho việc thực hiện các nhiệm vụ được giao; Được sử dụng tư vấn trong và ngoài nước trong trường hợp cần thiết theo quy định của pháp luật.

10. Tổ chức đào tạo, phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển trong lĩnh vực điện lực.

11. Thực hiện công tác pháp chế, cải cách hành chính trong lĩnh vực được giao và theo kế hoạch cải cách hành chính của Bộ Công Thương.

12. Quản lý tổ chức bộ máy, biên chế; thực hiện chế độ tiền lương và các chính sách đãi ngộ, khen thưởng, kỷ luật, đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ đối với cán bộ, công chức, viên chức theo phân cấp quản lý của Bộ Công Thương và quy định của pháp luật.

13. Quản lý tài chính, tài sản được giao theo phân cấp của Bộ Công Thương và quy định của pháp luật.

14. Phối hợp Văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển điện lực để thực hiện nhiệm vụ tham mưu, giúp việc Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển điện lực.

15. Tham mưu quản lý nhà nước và theo dõi hoạt động của các Hội, Hiệp hội ngành nghề hoạt động trong phạm vi ngành, lĩnh vực được phân công phụ trách.

16. Thực hiện các nhiệm vụ khác do Bộ trưởng Bộ Công Thương giao.

1. Bộ máy giúp việc Cục trưởng:

b) Phòng Kế hoạch và Quy hoạch;

c) Phòng Nhiệt điện và Điện hạt nhân;

e) Phòng Lưới điện và Điện nông thôn;

g) Phòng Quản lý đầu tư BOT điện.

2. Tổ chức sự nghiệp thuộc Cục:

Trung tâm Kỹ thuật và Thông tin năng lượng.

Việc thành lập, tổ chức lại hoặc giải thể các đơn vị trực thuộc Cục do Bộ trưởng Bộ Công Thương xem xét và quyết định theo đề nghị của Cục trưởng.

1. Lãnh đạo Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo gồm Cục trưởng và các Phó Cục trưởng.

2. Cục trưởng và các Phó Cục trưởng do Bộ trưởng Bộ Công Thương bổ nhiệm, miễn nhiệm, điều động, luân chuyển, khen thưởng, kỷ luật theo quy định của pháp luật.

3. Cục trưởng quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của các đơn vị thuộc Cục; ban hành Quy chế tổ chức và hoạt động của Cục theo phân cấp quản lý của Bộ Công Thương.

4. Cục trưởng bổ nhiệm, miễn nhiệm, điều động, luân chuyển, khen thưởng, kỷ luật cán bộ cấp phòng hoặc tương đương thuộc Cục theo quy định của pháp luật và phân cấp quản lý cán bộ của Bộ Công Thương.

5. Cục trưởng chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Bộ Công Thương và trước pháp luật về toàn bộ hoạt động của Cục; Phó Cục trưởng chịu trách nhiệm trước Cục trưởng và trước pháp luật về lĩnh vực công tác được phân công.